شمی، شووتی، شه‌به‌ش، شه‌به‌ز، شه‌به‌ژ، شمتی، شمتن، شمتو، جه‌به‌ژ، ژه‌به‌ش، شفتی، هه‌نی، ئه‌م گیایه‌ له‌ تیره‌ی “کوله‌که‌یه‌کان” Cucurbitacéesه‌. میوه‌یه‌کی زلی تۆکڵ ئه‌ستووری هاوینی یه‌، له‌ دیوی نێوه‌وه‌ سووره‌ و تامی زۆر شیرین و خۆش و ئاوداره‌ و ناوکه‌که‌ی ڕه‌ش یان قاوه‌ییه‌ و وه‌کو ده‌نکی کوله‌که‌ و ڕۆزگارپه‌رست له‌ ئاو و خوىدا ده‌یبرژێنن بۆ شه‌وچه‌ره‌، ته‌رزه‌که‌شی له‌ سه‌ر زه‌وی خۆی راده‌کێشێى و گه‌لآکانی بڕاو بڕاون. شامی له‌ زۆر ئه‌ندازه‌ و شکڵی درێژ و خڕدا هه‌یه‌. ئاوی شووتی بۆ ده‌رمانی زگچوونی مندالآن باشه‌، به‌لآم زۆر خواردنی ده‌بێته‌ هۆی گازی نێو زگ. شکرۆک جۆرى شامی یه‌.
ئه‌مه‌ش شامی یه‌ به‌ لاتینی Cucurubita citrullus،
به‌ فه‌رانسه‌یی Pastéque, melon on d eau. پێئه‌ڵێن.